آشیانه اشراف

کتاب «آشیانه اشراف»، رمان برجسته ایوان تورگنیف که در سال 1859 منتشر شد، با استقبال گرم جامعه روسیه روبه‌رو گشت و تا پایان قرن نوزدهم، بحث‌برانگیزترین و پرخواننده‌ترین اثر او ماند. این رمان، نمایی ظریف از زندگی اشراف روس در دهه 1840 است و در سال 1969، آندری کونچالوفسکی اقتباسی سینمایی از آن ساخت که با دقت به جزئیات دوران، مورد تحسین قرار گرفت. شخصیت اصلی، فیودور لاورتسکی، در خانه‌ای پدری به دنیا می‌آید که عمه‌اش بر آن چنگ انداخته و اداره می‌کند؛ او که از چهره و روحیه به مادرش شبیه است، طعم رفتارهای خشن و ناعادلانه عمه را می‌چشد و در سایه این فشارها، به نوجوانی می‌رسد. لاورتسکی تحصیلاتش را در مسکو پی می‌گیرد و در دل آن شهر پرهیاهو، دل به زنی جوان و دلربا می‌بندد که در سالن اپرا نصیب چشمش می‌شود؛ نامش واروارا پاولووا است و شور عشق چنان او را فرا می‌گیرد که دست به دامان ازدواج می‌شود. پس از پیوندشان، زوج به پاریس کوچ می‌کنند، جایی که واروارا پاولووا به مهمانداری سالن‌های پرزرق‌وبرق می‌پردازد و در میان مهمانان دائمی، پیوندی پنهان می‌بافد. لاورتسکی از این راز، تنها زمانی باخبر می‌گردد که نامه‌ای از آن مرد را بیابد؛ شوک خیانت، او را به مرز جنون می‌رساند و هر رشته ارتباط را پاره می‌کند تا به املاک نیاکانش بازگردد، جایی که زخم‌های روحش شاید التیام یابد.

«در یکی از روزهای گرم تابستان، لاورتسکی از پاریس به روسیه بازگشت. واگن مراسمی که در آن نشسته بود، از تپه‌ای گذشت و ناگهان املاک خانوادگی‌اش پیش چشمانش پدیدار شد: کلبه‌های دهقانی، بیشه‌های سبز، نهرهای درخشان زیر آفتاب، و در دوردست، عمارت قدیمی با ستون‌های سفیدش که در میان باغی انبوه پنهان بود.»